Reactie Boehringer Ingelheim op eenzijdige berichtgeving maagdarmbloedingen bij gebruik nieuwe orale antistollingsmiddelen

Vandaag (27 juni) is er in de media veel aandacht besteed aan de publicatie van het Erasmus MC: “New Oral Anticoagulants Increase Risk for Gastrointestinal Bleeding: A Systematic Review and Meta-analysis” in het blad Gastroenterology. Als fabrikant van antistollingsmiddel Pradaxa^® (dabigatran) achten we het noodzakelijk nuance aan te brengen in de berichtgeving rondom dit artikel.

Alle medicatie die het bloed verdunt, verhoogt de kans op een bloeding. Dit geldt voor de nieuwe orale antistollingsmiddelen (NOAC’s), de oude middelen, maar ook voor een aspirientje. Daarom is het belangrijk dat een arts een goede afweging maakt tussen bedoelde werking en bijwerking van een geneesmiddel, voordat de patiënt een middel voorgeschreven krijgt. De eerder genoemde publicatie is voornamelijk gericht op 1 soort bloeding (maagdarmbloedingen) en lijkt daarmee grotendeels voorbij te gaan aan de reden waarom dit soort middelen worden voorgeschreven, namelijk het voorkomen van ongewenste bloedstolsels.

Het gebruik van nieuwe antistollingsmiddelen wordt door de autoriteiten (FDA, EMA en Lareb) nauwgezet gevolgd. De autoriteiten zijn namelijk niet alleen medeverantwoordelijk voor de werkzaamheid van geneesmiddelen, maar ook voor de veiligheid. Bij antistollingsmiddelen gaat het om de balans tussen het voorkomen van ongewenste stolling versus het optreden van bloedingen.

In november 2012, maakte de FDA op haar website de resultaten bekend van een database-onderzoek naar bloedingen tijdens gebruik van Pradaxa (in maart 2013 online gepubliceerd in New Engeland Journal of Medicine). De FDA heeft gedurende 14 maanden in databases van zorgverzekeraars gekeken naar het aantal hersen- of maagdarmbloedingen die optraden bij patiënten die of voor het eerst Pradaxa of voor het eerst warfarine voorgeschreven hebben gekregen. De resultaten laten zien dat het aantal bloedingen geassocieerd met Pradaxa niet hoger is dan het aantal bloedingen geassocieerd met warfarine. De FDA concludeert dat Pradaxa een belangrijke gezondheidswinst oplevert wanneer het gebruikt wordt zoals aangegeven.¹ Zie http://goo.gl/j9z52

Een van de bezwaren die geopperd wordt tegen het gebruik van de NOAC’s is het ontbreken van een antidotum. Dat is een begrijpelijk aandachtspunt en onderzoek naar een werkend antidotum is dan ook in volle gang. Een ideaal antidotum is in staat om per direct een acute bloeding te stoppen. Een dergelijk antidotum bestaat voor de oude middelen (coumarines) echter ook niet. Nu wordt voor het stoppen de werking van coumarines vitamine K ingezet.

Vitamine K heeft enkele uren nodig om op gang te komen en de werking is pas na ongeveer 24 uur maximaal. Vandaar dat er in acute situaties zowel bij de coumarines als bij de nieuwe antistollingsmiddelen gebruik wordt gemaakt van dezelfde algemene methodes om een bloeding te stoppen (o. a. het toedienen van stollingsfactoren). Uit onderzoek blijkt dat dit voor oude en nieuwe middelen in dezelfde mate effectief is.

Analyse van een wetenschappelijke studie (RE-LY studie)² heeft aangetoond dat bij patiënten met een ernstige bloeding, die behandeld werden met Pradaxa voor atriumfibrilleren zonder kleplijden, er een lagere sterfte was als gevolg van bloedingen dan bij de patiënten die behandeld werden met coumarine. Dit is geruststellend en bevestigt wat de FDA¹, EMA³ en Lareb⁴ ook hebben geconstateerd.

In Nederland mogen nieuwe orale antistollingsmiddelen alleen worden voorgeschreven aan patiënten met boezemfibrilleren en aan patiënten die een knie- of heupoperatie ondergaan. Voor die indicaties is het risico op maagdarmbloedingen met de nieuwe orale antistollingsmiddelen gelijk of juist lager dan met de huidige middelen blijkt uit de FDA gegevens en uit de Rotterdamse publicatie.^1,5

Wij hopen u hiermee een completer beeld te hebben gegeven. Mocht u meer informatie willen, neemt u dan contact op met onze Medical Information afdeling: 0800-2255889.